Gekruist rijm

Bij ‘gekruist rijm’ rijmen de versregels om en om. Gekruist rijm is net als gepaard rijm een overzichtelijke manier van rijmen en het leest ook prettig voor een minder geoefende lezer van gedichten. Binnen een vierregelige strofe rijmt de eerste regel op de derde, en de tweede regel rijmt op de vierde regel. Uiteraard kan gekruist rijm ook worden toegepast in langere gedichten, met strofes bestaande uit meer of zelfs een groot aantal regels.

Gekruist rijm is het 'nettere broertje' van gebroken rijm, waarbij (uitgaande van een vierregelige strofe) de tweede en de vierde regel rijmen, maar waarbij de eerste en de derde versregel dat juist niet doen. Er worden minder gedichten volgens dit rijmschema geschreven, omdat het meer rijmvaardigheid vereist dan de toepassing van gebroken rijm. Pas zelf maar eens gekruist rijm toe bij het maken van een eigen gedicht en u zult soms neigen naar (of zelfs zo nu en dan overstappen op) gebroken rijm, als alternatief voor gekruist rijm.

Rijmschema van gekruist rijm: a b a b - c d c d

Op deze pagina illustreren we gekruist rijm met een aantal voorbeelden van vierregelige- en veelregelige strofen.



Toegepast in vierregelige strofen:

Nog in die bolle buik
Deed jij gelijk je eigen zegje
Vond jij het keizerlijke luik
En nam dus niet het normale wegje

*****

Een langgekoesterde wens
Voor ons wel heel bijzonder
Naar jou, een heel klein mens
Anouk, je bent een wonder!

*****

Ik wil geen dichter zijn!
weet je waar ik van hou?
dichter zijn....
dichter bij jou!

- ingezonden door Dave -

*****

Het leven is niet zonder zorgen
Het leven is niet zonder pijn
Maar denk dan aan morgen
Dat die dag wel heel mooi zou kunnen zijn

*****

Uit twee mensen voortgebracht
't lijkt zo'n simpel gegeven
Wat dieper erover nagedacht
is 't een wonder, zo'n nieuwe leven

*****

Nu stap je dan de wereld binnen
als kindje teer en klein
Je avontuur kan gaan beginnen
hoe zal jouw leventje zijn?

- ingezonden door Wina van Dijk -

*****

Toegepast in een zesregelige strofe, waarbij de laatste twee regels gepaard rijmen:

Soms wordt een kindje zomaar geboren
soms komt een kindje precies gepland
Wij mochten hier niet bij horen
wij hebben er achteraan gerend
Maar intens gelukkig, alle moeite beloond
dit wonderkindje, dat voortaan bij ons woont

****

Toegepast in een achtregelige strofe:

'k Heb op dit blaadje zitten turen
van 's morgens vroeg tot 's avonds laat
Ik liep bij vrienden en buren
doch niemand gaf mij goede raad
Ik wist niet wat ik erop moest schrijven
mijn razernij steeg toen ten top
Ik liet het blaadje een blaadje blijven
en schreef alleen mijn naam erop

*****

Toegepast in een twaalfregelige strofe:

Eerst kwam de grote wens
Dat werd een stil verlangen
Naar dat ene kleine mens
Dat we zo graag wilden ontvangen
Toen we dolgelukkig konden zeggen
Ook voor ons is er nu 't begin
Is het geluk niet uit te leggen
Als je weet "er komt een gezin"
Want na heel wat jaren wachten
Is na hoop, verdriet en veel geduld
Met deze mensjes in gedachten
Onze grootste wens vervuld

- Bert en Dinie vd Werf -

*****

Terug naar de rijmschema's pagina